تلویزیون ایران 53 ساله شد

53 سال پیش بود که مجلس شورای ملی به تشکسل ایستگاه تلویزیونی در ایران رآی داد و نخستین فرستنده تلویزیونی ایران پنج بعد از ظهر یازدهم مهر ماه 1337 فعالیت خود را آغاز کرد.

 زمزمه راه‌اندازی تلویزیون در ایران به اوایل دهه 1330 باز می‌گردد؛ در آن زمان به دلیل هزینه هنگفتی که راه ‌اندازی یک فرستنده تلویزیونی دولت وقت در راه‌اندازی آن مردد بود.

گفته می‌شود که فردی به نام کازرونی برای نخستین بار پیشنهاد تاسیس یک فرستنده تلویزیونی را به دولت داد اما با آن موافقت نشد.

سرانجام 'حبیب‌الله ثابت پاسال' که از بازرگانان معتمد دربار به شمار می‌رفت، موفق شد تا نظر دربار و دولت را در برای راه‌اندازی یک تلویزیون خصوصی جلب کند.

به گواه اسناد ساواک، پاسال از اعضای فرقه ضاله بهایت بود و از تاسیس تلویزیون اهدافی از جمله ایجاد کار برای جمعی از بهاییان و نشر افکار این فرقه را دنبال می‌کرد و در این راستا مذاکراتی با انگلیسی‌ها درباره جلب کمک‌های آنان انجام داده بود.

سرانجام پیشنهاد پاسال، راهی مجلس شورای ملی شد تا این کار رنگ قانونی به خود گیرد؛ نمایندگان مجلس در تیرماه 1337 با راه‌اندازی یک فرستنده تلویزیونی زیر پوشش وزارت پست و تلگراف و تلفن در تهران موافقت کردند.

این فرستنده ابتدا با عنوان 'تلویزیون ایران' فعالیت خود را با پخش چهار ساعت برنامه در روز از ساعت 18 تا 22 آغاز کرد و سپس فعالیت‌های خود را توسعه داد و در مدت یک سال به پنج ساعت برنامه و ایجاد فرستنده‌های تقویتی در شهرهای دیگر از جمله آبادان و اهواز اقدام کرد.

سرانجام در سال 43 دولت وقت یک گروه فرانسوی را مامور بررسی و راه‌اندازی یک شبکه تلویزیونی و سراسری در ایران کرد که نتیجه آن تصویب طرح ایجاد ' تلویزیون ملی ایران' بود و به این ترتیب دوران فعالیت پاسال در کسوت هدایت یک رسانه تصویری به پایان رسید و رادیو و تلویزیون در ایران ملی شد.

تلویزیون ملی ایران دو سال بعد در 29 اسفند 1345 با پخش برنامه‌های آزمایشی متولد شد؛ در آن زمان تلویزیون دو شبکه داشت: شبکه یک که سراسری بود و شبکه دو که تنها تهران و مناطق اطراف را تحت پوشش قرار می‌داد.

این دو شبکه در ساختمان الوند مستقر بودند و پخش برنامه‌های آنان در ساختمان جام جم در خیابان ولی‌عصر انجام می‌شد.

هرچند این رسانه در ابتدای کار با امکانات محدود وارد عرصه اطلاع‌رسانی و تفریح شهروندان ایرانی شد اما در مدت کوتاهی اقدام به راه‌اندازی مراکز تلویزیونی در دیگر شهرهای کشور کرد و توانست جای خود را به مثابه یک عضو خانواده در بین ایرانیان بگشاید.

با پیروزی انقلاب اسلامی تلویزیون ملی ایران نیز به صدا وسیمای جمهوری اسلامی ایران تغییر نام داد و به دلیل اهمیت این رسانه، یکی از بندهای قانون اساسی نیز به چگونگی تشکیل و اداره این رسانه و نیز تاکید بر انحصار در این حوزه اختصاص یافت.

صدا وسیمای جمهوری اسلامی ایران فعالیت خود را با دو شبکه تا ابتدای دهه 70 خورشیدی ادامه داد، با پایان جنگ تحمیلی به فکر توسعه شبکه‌های تلویزیون افتاد و به این ترتیب شبکه‌های تخصصی سیما یکی پس از دیگری تولد یافتند.

پس از آن بود که موضوع راه‌اندازی شبکه‌های استانی در سیما مطرح شد تا اقدامی برای حفظ تنوع قومی و فرهنگی و جذب اعتماد عمومی مخاطبان مختلف این رسانه باشد.

این رسانه اکنون علاوه بر شبکه‌های سراسری و استانی، در حوزه بین‌الملل نیز فعالیت خود را توسعه بخشیده و شبکه‌های الکوثر، سحر، جام جم، پرس تی وی، العالم، آی فیلم تاسیس کرده است.

تلویزیون در ششمین دهه از فعالیت خود، راه‌اندازی شبکه‌های تخصصی از جمله فیلم و سریال، پویانمایی، ورزش و بازار را در دستور کار خود قرار داده است.

از سوی دیگر با توجه به توسعه روز افزون شبکه‌های دیجیتال در دنیا و الزام ایران از سوی اتحادیه جهانی مخابرات مبنی بر تغییر فرستاده‌های خود از سیستم آنالوگ به دیجیتال تلاش دارد تا در چند سال آینده تمامی شبکه‌های داخلی را به دیجیتال تبدیل کند.

انتظار می‌رود این رسانه در دهه ششم فعالیت خود همانطور که بنیانگذار انقلاب اسلامی امام خمینی (ره) انتظار داشت به یک دانشگاه فراگیر تبدیل، اسلام را معرفی، فلسفه انقلاب را به نسل جوان جدید بفهماند و مفهوم استقلال و آزادی را بیش از پیش نهادینه کند. مردمی باشد و با توجه به حقوق همه طبقه‌های اجتماعی، نظر آنان را در این رسانه بازتاب دهد.